Soğan Tohumu
Soğan Tohumu
Soğan tohumu. Şimdiye kadar Liliaceae familyası içinde gösterilen bu sebze yeni kayıtlarda Amarylliceae familyasında yer almaktadır. Soğan tohumu, ülkemiz insanının beslenmesinde son derece büyük önem taşır. Hemen her yemeğimize lezzet katan, ekonomik önemi son derece yüksek olan sebzelerimiz arasında yer almaktadır.
Soğan tohumu. Soğan tohumu kökleri gövdeden tek tek çıkarlar. Ender olarak dallanırlar. Bitki çok yoğun bir kök kütlesi oluştururlar. Köklerin yaklaşık %75 i toprağın 20-25 cm derinliğinde gelişmektedir. Etli bir kök yapısına sahiptir. Bu yüzden toprağı havalandırma ve toprağa organik madde kazandırma bakımından oldukça faydalıdır. Bitkinin soğan oluşturma döneminde ihtiyaç duyduğu büyük miktarlardaki besin maddelerinin alımını bu kuvvetli kök yapısı ile gerçekleştirir. Bununla birlikte kökler yanlara doğru fazla yayılma göstermez. Çünkü toprağa dar bir açı yaparak veya dik olarak girdikleri için soğanı sık olarak yerleştirmek mümkün olmaktadır.
Soğan tohumunda gövde, köklerin çıktıkları nokta ile etli yaprakların çıktıkları noktaların arasında yer alır. Rozet şeklinde bir yapıdadır. Soğan büyüklüğüne bağlı olmaksızın bazı soğanlarda daha küçük bazılarında ise daha büyük ve belirgindir. Gerçek gövde 1-4 mm kalınlığında, 6-12 mm genişliğinde, orta kısmı daha kalın bir düğmeye benzer. Soğan tohumu iriliği ile gövde üzerinde yer alan büyüme konisi sayısı arasında pozitif bir korelasyon vardır. Bir gövde üzerindeki sürgün ucu sayısı (çiçek demeti sayısı) 1 ile 8 arasında değişir. İri olduğu halde az sayıda çiçek demeti sapı meydana getiren varyetelerde vardır. Üretimde bu varyeteler tercih edilir.
Soğan tohumu. Yaprakları gövdeden, ilk meydana geldikleri dönemde birbiri içine girmiş bir kın şeklinde gelişirler ve adeta bir boru oluştururlar. Soğan tohumunda öncelikle dıştaki yapraklar daha sonra içteki yapraklar meydana gelir. Böylelikle en genç yaprak en içteki yapraktır. Bundan dolayı iç içe yer alarak kın oluşturan yaprakların artık bu kısmı açık yeşildir. Fakat beyaz veya mor renkli de olabilir. Özellikle çeşide ve çevre şartlarına bağlı olarak 20-30 cm den başlayarak 50-60 cm e kadar boy alabilirler. İlk olarak ince ve narin yapılı olan boru veya yarım boru şeklindeki bu yapraklar dik olarak dururlar. Bu yüzden yaprak yaşlandıkça besin maddeleri deposu haline gelir, etli bir yapı kazanır. Hatta yaprağı dik tutacak yeterli doku bulunmadığından yaprak hafif rüzgarlarda dahi katlanarak yere doğru sarkar.